Makala, hat we bellik ýollajaklaryň dykgatyna:

* Türkmen edebiýaty, taryhy we medeniýeti ugurdan bu (site) saýta ýazylýan makalalaryň, hatlaryň we bellikleriň dogry ýa nädogrydygyna ýazan adamlaryň özleri jogapkärdirler.
* * Iberilen maklalar, hatlar we bellikler diňe orfografik we grammatik ýalňyşlary bolsa düzediljekdir.
* * * e-mail salgymyz: turkmen.ca@gmail.com
Hormatly ýaşulylardan we ýaşlardan (şu site/saýtyň üsti bilen) öz tejribelerini we döredijiklerini hemmelere elýeter etmeklerini haýyş edýäris.
حـرمـتـلـی یاش‏اولی‏لاردان و یـاشـلاردان (شـو سـایت‏ینگ اؤستـی بیـلن) اؤز تجـریبه‏لـرینی و دؤره‏دیجیلیکـلرینی هـمـّه‏لره ال‏یتـر اتمکـلرینی خـواهـش ادیاریس.ـ
Iň täze habarlar – sahypanyň soňunda ‏ ایـنـگ تـازه خـبــرلـر - صـفـحـه نـیـنـگ ســونـگــونــدا

23 December, 2007

Türkmen diliniň käbir ýazuw kadalary:

Dil:
Fonetika (fonemalary /many aňladýan sesleri/ öwrenýän ylym)
Leksikologoýa (sözler we sözlük düzmegi öwrenýän ylym)
Gramatika:
1. morfologiýa (sözleriň ýasalşy, goşulmalar, işlikler, ýöňkemeler, düşümler we ... öwrenýän ylym)
2. sintaksis (sözlemleri we söz düzümleri, olaryň gurluşlaryny öwrenýän ylym)

Türkmen dilinde 30 harp bar. Olaryň 9-y çekimli we 21-si hem çekimsiz harplardyr.
Ýogyn çekimliler: a, o, u, y (4 sany)
Inçe çekimliler: e, ä, i, ö, ü (5 sany)

Sözüň birinji bognunda ýogyn çekimli gelse indiki bogunlardaky çekimliler hem ýogyn çekimli bolmaly.
Mysal: topragyňdan, babalarymyzyňky, gurgunçylykmy,

Sözüň birinji bognunda inçe çekimli gelse indiki bogunlardaky çekimliler hem inçe çekimli bolmaly.
Mysal: işdeşlerimizden, kebelek, ädikleriniňki, üzümleri, özümiňkilerden.

o we ö çekimli sesleri 1-nji bogundan soň eşdilse-de ýazylmaýar.
(oglanlaryňky, owadanlardan, nobat, doganlar)
(ördek, öýkelemek, börek, çörek)

u we ü çekimli sesleri 2-nji bogundan soň eşdilse-de ýazylmaýar.
(uly, ululardan, ugruny, gurluşykdan)
(üzümiň, sözlügiň, çözgüdini, )

* Goşma we käbir alynma sözlerde bu kada saklanmaýar.

Çekimsiz harplar: açyk we dymyk çekimsizlere bölünýärler:

Açyk çekimsizler: b, d, g, j, ž, l, m, n, ň, r, w, ý, z.
Dymyk çekimsizler: ç, f, h, k, p, s, ş, t.

Sözüň soňundaky dymyk p, ç, t, k çekimsizler çekimli ses bilen başlanýan goşulma goşulanda degişlilikde b, j, d, g çekimsizlerine öwrülýärler.
Mysal: kitap --> kitabyň; agaç --> agaja; bürgüt --> bürgüdiň; taýak --> taýagy.

No comments:

Hat alyşmak üçin özüňize dost ýa pikirdeş tapynyň!

خط آلیشماق اؤچین اؤزینگیزه دوست یا فکردش تاپینینگ
Munuň üçin özüňize gyzykly tema we e-mail adresiňizi ýollaň. Siziň hatyňyzy okap siziň pikirdeşiňiz ýa-da dostlaşmak isleýän size hat ýollar.
مونونگ اؤچین اؤزینگیزه قیزیقلی موضوع و ایمیل آدرسینگزی یوللانگ. سیزینگ خطینگیزی اوقاپ سیزینگ فکردشینگیز یا-دا دوستلاشماق ایسله یان، سیزه خط یوللار
*********************
Taryh, edebiýat we ýaşlar hakda. --> turkmen.ca@gmail.com
*********************

EcoNews RSS Feed

آفتاب

ایرنا: خبرگزاری جمهوری اسلامی

خبرگزاری مــهر

DW-WORLD´s Persian Homepage

BBCPersian.com | صفحه نخست

BBC News | World | UK Edition

CBC | World News

The Globe and Mail - World News

Яндекс.Новости: Главные новости

Rambler Mass Media: Главные новости

Sözlük سـؤزلـؤک

اؤز اویـلانـیـپ تـاپـان تـازه سـوزلـریـنـگـیـزی بـیـزه یـولـلانـگ
Öz oýlanyp tapan täze sözleriňizi bize ýollaň.
**********************************************************
söz .............. düşündiriş ......................... parsça ............ rusça .............. iňlisçe
_______________________________________________________________________________
mysal مثال :
-----------
adam .......... kişi .................................. مرد، نفر، کس ........ человек ............. person

,;